Jan Pieterszoon Sweelinck
Onbetaalbare schoonheid
Jan Pieterszoon Sweelinck is één van de belangrijkste componisten van de vroege barokperiode en is vooral bekend om zijn orgelmuziek en vocale werken, waaronder veel koormuziek. Onze dirigent Eduardo López Cabello heeft de muziek van Sweelinck al langer op zijn verlanglijst staan: “Buiten Nederland kennen muziekliefhebbers Sweelinck vooral als componist van orgelwerken. Dat was ook mijn ervaring tijdens mijn muzikale carrière in Chili. Toen ik 10 jaar geleden naar Nederland kwam maakte ik pas echt kennis met de vocale werken van Sweelinck. Ik was verrast over de soepelheid, schoonheid en helderheid van zijn muziek. Dat Sweelinck zoveel mooie vocale werken had gecomponeerd was voor mij een openbaring.”
Sweelinck’s vocale muziek is samengesteld uit 3 cycli:
- Psalmen des Davids (4 boeken), geschreven voor a capella ensemble van 4 tot 8 stemmen;
- Cantiones Sacrae, geschreven voor 5 stemmen met begeleiding van Basso Continuo;
- Chansons a 5 parties, een collectie van wereldlijke liederen geschreven voor 5 a capella stemmen of 5 instrumenten.
Voor dit concert hebben we uit de eerste twee religieuze cycli 12 fantastische stukken gekozen. De begeleiding van de Cantiones Sacrae is in handen van Jochem Schuurman (orgel) en Marit Broekroelofs (cello/viola da gamba).
Tussen deze vocale stukken zullen we ook juwelen horen uit Sweelinck’s orgeloeuvre door organist Jochem Schuurman.
Klik hier voor het programma, teksten en vertalingen van het concert in Franeker.
De stukken uit het programma tonen de veelzijdigheid van Sweelinck. Hij bevond zich als componist in de overgangsperiode tussen de de Renaissance en Barok. In zijn muziek herkennen we elementen die kenmerken zijn voor beide stijlen.
Dirigent Eduardo López Cabello: “In Psalm 98 horen we een voorbeeld van het cantus firmus motet dat vaak gevonden in de missen en motetten van de hoge Renaissance. Eén van de 5 stemmen zingt, in lange noten, de cantus firmus (‘vaste zang’), terwijl de andere 4 stemmen polyfonische muziek zingen geïnspireerd door de cantus firmus. Aan de andere kant zijn er composities die passen in de Barok, zoals de psalmen 42 en 113. Daarin horen we een dubbelkorige homofonie, klanken die meer op akkoorden lijken. Verder zien we het gebruik van orgelbegeleiding in alle Cantiones Sacrae. Deze orgelbegeleiding noemen we Basso Continuo die heel kenmerkend voor de barokmuziek is.”
Gastmusicus Jochem Schuurman
Jochem Schuurman (*1989) kreeg van 1997 tot 2007 orgellessen van Johan G. Koers. Vervolgens studeerde hij bij Theo Jellema en Erwin Wiersinga aan het Prins Claus Conservatorium te Groningen, alwaar hij in juni 2013 cum laude afstudeerde als Master of Music. Daa
rnaast verbleef Jochem Schuurman een aantal maanden in Berlijn om aan de Universität der Künste lessen te volgen bij Leo van Doeselaar en Paolo Crivellaro. Hij volgde masterclasses bij Wolfgang Zerer, Eric Lebrun, Edoardo Bellotti en Pieter Dirksen. Sinds 2016 wordt Jochem Schuurman gecoacht door zijn oud-docent Johan G. Koers.
In december 2013 werd aan Jochem Schuurman het Zilveren Viooltje, een muziekprijs voor jong talent afkomstig uit het noorden van Nederland, uitgereikt. In het juryrapport werd hij geprezen om zijn veelzijdigheid, zijn overtuigende houding en zijn ondernemerschap. In augustus 2015 behaalde hij de derde prijs op het internationale orgelconcours in Wuppertal. In mei 2017 won hij de tweede prijs en de publieksprijs op het internationale César Franck-concours in Haarlem. In september 2018 won hij de tweede prijs op het internationale Buxtehude-orgelconcours in Lübeck en Hamburg. In 2016 en 2019 was hij finalist van het prestigieuze Paul Hofhaimer-orgelconcours rond de historische orgels van de stad Innsbruck.
Jochem Schuurman is titulair organist van de Martinikerk te Franeker en daarmee de vaste bespeler van het monumentale Van Dam-orgel uit 1842.
Als uitvoerend musicus geeft hij concerten als solist, maar ook als begeleider van andere musici en is hij bovendien regelmatig betrokken bij premières van nieuwe composities. Verder is Jochem Schuurman actief als orgel- en pianodocent en werkzaam als artistiek adviseur voor de Stichting Organum Frisicum.
Gastmusicus Marit Broekroelofs
Marit Broekroelofs (1968) begon haar werkzame leven als exportmedewerker op een middelgroot bedrijf. In eerste instantie commercieel-linguistisch opgeleid is zij pas op latere leeftijd met haar conservatoriumstudie begonnen.
Vanaf 10-jarige leeftijd speelt ze cello en gedurende de jaren daarop deed ze ruime ervaring op in grote opera- en symfonieorkesten. In 
1996 kocht ze een barokcello waarop ze zich in eerste instantie als autodidact bekwaamde. Ze is sindsdien actief als barokcellist en heeft ze zich helemaal toegelegd op de oude muziek. Een paar jaar geleden heeft ze ook de viola da gamba ontdekt en ze bespeelt zowel de diskant-, alt- als basgamba.
Marit studeerde (barok)cello aan de Schumann Akademie en het ArtEZ Conservatorium te Zwolle. Daarnaast heeft ze vele seminars, cursussen en masterclasses gevolgd, in Nederland en daarbuiten. Zo was ze bij Elisabeth Wallfish (GB) voor barokinterpretatie, bij Michael Pospíšil (CZ) voor Basso Continuo, bij Peter Dijkstra (NL) voor Renaissancezang, bij Riccardo Minasi (I) voor barok oratorium, bij Christian Niedling (D) en Rainer Zipperling (D) voor barokcello en bij Paulina van Laarhoven (NL) voor viola da gamba.
Marit werkt als free-lancer regelmatig mee aan diverse uitvoeringen van oude muziek in heel Nederland. In 2009 richtte ze het Margaretha Consort op, een internationaal ensemble met vocalisten en instrumentalisten.
Marit bespeelt een Boheemse cello met een volle, donkerbruine klank, een prachtige 5-snarige Engelse barokcello en diverse viola da gamba’s.